هزینه دادرسی
هزینه دادرسی ،وفق قانون آیین دادرسی مدنی،هزینه دادرسی عبارت است از هزینه هایی که بابت صدور حکم یا قرار به هنگام تقدیم دادخواست از سوی خواهان بایستی پرداخت گردد. درصورتی‌که حکم دعوا به نفع خواهان صادر شود و خواهان در دادخواست خود مطالبه‌ی هزینه دادرسی را نیز به‌عنوان بخشی از خواسته خود مطرح کرده باشد، می‌تواند هزینه دادرسی پرداخت‌شده را از خوانده مطالبه نماید.
نتیجة عدم پرداخت هزینه دادرسی
بر اساس مقررات آیین دادرسی مدنی، عدم پرداخت هزینه دادرسی از سوی خواهان در هنگام تقدیم دادخواست و اقامه دعوا باعث می‌شود دادخواست وی به جریان نیفتد و از سوی مدیر دفتر دادگاه اخطار رفع نقص دادخواست برای وی صادر شود.
هزینه های دادرسی سال 1400
وفق لایحه بودجه سال 1400،هزینه های دادرسی در این سال نسبت به سال 99 تغییر نمایانی نداشته است؛ هزینه رسیدگی در مرحله بدوی تا مبلغ ۲۰ میلیون تومان،5/2درصد ارزش خواسته و برای خواسته‌های بیش از ۲۰ میلیون تومان، 5/3درصد ارزش خواسته است. هزینه رسیدگی در مرحله تجدیدنظر ۵/4درصد ارزش خواسته و در مرحله فرجام‌خواهی ۵/۵ درصد ارزش خواسته است.
چه زمانی تعیین بهای خواسته به عهده دادگاه است؟
چنانچه نسبت به بهای خواسته بین اصحاب دعوا اختلاف حاصل شود،خوانده می تواند در جلسه اول دادرسی به میزان خواسته که خواهان در دادخواست خود اعلام نموده،ایراد نماید و چنانچه این اختلاف مؤثر در مراحل بعدی رسیدگی (تجدیدنظر و فرجام خواهی)باشد،دادگاه قبل از شروع به رسیدگی با جلب نظریه کارشناس بهای خواسته را تعیین می کند.اگر ارزش خواسته طبق نظریه کارشناسی از مبلغی که خواهان در دادخواست قید نموده بیشتر باشد خواهان باید هزینه دادرسی را بر اساس ارزش خواسته که دادگاه بر اساس نظریه کارشناس تعیین نموده، پرداخت نماید.
زمان وصول مابه التفاوت هزینه دادرسی از خواهان
در مواردی که تعیین بهای خواسته به عهدة دادگاه است،هزینه دادرسی پس از مشخص شدن بهای خواسته و بلافاصله پس از صدور حکم از خواهان وصول می شود و خواهان مکلف است نسبت به پرداخت آن پس از صدور حکم اقدام نماید و موکول کردن مطالبه و وصول هزینه دادرسی به مرحله صدور اجرائیه یا پس از آن صحیح نیست زیرا ممکن است وی هیچگاه درخواست صدور اجرائیه ننماید.
اصل بر پرداخت هزینه دادرسی است؛
دعاوی راجع به حفظ بیت المال یک نمونه از دعاویی هستند که گویا از پرداخت هزینه دادرسی معاف می باشند؛این دعاوی تنها شامل دعاویی می شود که به منظور حفظ بیت المال در واکنش به تجاوز و دست اندازی به آن طرح می شود که مصداق بارز آن دست اندازی به اراضی عمومی است.چون اصل بر پرداخت هزینه دادرسی است و دعاوی خاصی از آن استثناء شده است آن هم در مقام تردید،باید هزینه دادرسی پرداخت شود؛حتی خواهان های دعاوی مربوط به مطالبات دولتی مستند به اسناد تجاری و عادی نیز باید هزینه دادرسی پرداخت نمایند.
نکته
استرداد دادخواست،دعوی یا منصرف شدن از تعقیب دعوا،موجب قانونی برای استرداد هزینه دادرسی نیست.اما استرداد هزینه دادرسی به لحاظ انصراف خواهان از تقدیم دادخواست قبل از ثبت آن در دادگاه بلامانع است.
صدور حکم اعسار در پرداخت هزینه دادرسی
صدور حکم اعسار خواهان از پرداخت هزینه دادرسی موجب معافیت موقت وی از پرداخت هزینه دادرسی می شود که در صورت صدور حکم به نفع خواهان دایره اجرای احکام نسبت به وصول این هزینه دادرسی اقدام خواهد نمود.بنابراین چنانچه خواهان در دادخواست خود هزینه دادرسی را صراحتاً مطالبه نماید،دادگاه مکلف است از این جهت حکم به محکومیت خوانده صادر نماید.
فوت مدعی اعسار از پرداخت هزینه دادرسی
اگرچه حکم ماده 105 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی راجع به صدور قرار توقیف دادرسی در صورت فوت یکی از اصحاب دعوی اطلاق دارد،ولی به نظر می رسد اگر مدعی اعسار از هزینه دادرسی در یکی از مراحل رسیدگی (به عنوان مثال مرحله تجدیدنظر) فوت نماید،با توجه به اینکه اعسار ناظر به شخص مدعی اعسار است و حتی اگر حکم اعسار مدعی نیز صادر شود ورثه وی نمی توانند از حکم اعسار مورث خود استفاده نمایند،لذا دادگاه قرار رد دعوی اعسار از هزینه دادرسی مطروحه را به لحاظ فوت مدعی صادر می کند .
نتیجتاً باید به ورثه اخطار شود که هزینه دادرسی آن مرحله از رسیدگی را پرداخت نمایند و چنانچه ورثه نیز مدعی اعسار باشند،باید دادخواست علیحده تقدیم نمایند.
سؤال
اگر خواسته دعوی توقیف عملیات اجرایی و ابطال اجرائیه یا فک رهن باشد،هزینه دادرسی بر چه اساسی باید محاسبه و پرداخت شود؟
پاسخ
در دعوای توقیف عملیات اجرایی و ابطال اجرائیه ثبتی که موضوع آن وجه نقد است با توجه به قانون آیین دادرسی مدنی ارزش خواسته همان مبلغ موضوع اجرائیه ثبتی است و تمبر هزینه دادرسی نیز باید بر اساس همان مبلغ محاسبه شود.همچنین در مورد فک رهن نیز که مبلغ مورد درخواست فک رهن وجه نقد باشد باید به میزان آن هزینه دادرسی پرداخت گردد.
حکم تقسیط هزینه دادرسی
وفق قانون آیین دادرسی مدنی و اصول حقوقی،در خصوص نحوة رسیدگی به دعوای اصلی پس از صدور حکم تقسیط هزینه دادرسی،لذا دادگاه بایستی به اصل دعوا بدون ملاحظه اینکه پرداخت اقساط مذکور پایان یافته باشد،رسیدگی و تصمیم مقتضی اخذ نماید.
دفتروکالت وکیل الرعایا
نیاز به وکیل در دنیای پیچیده امروزی ضرورتی اجتناب ناپذیر است.دفتر وکالت وکیل الرعایا با جمع آوری وکلای متخصص در تمامی موارد اعم از خانوادگی، تجاری، کیفری و حقوقی و وکیل جرائم دارویی در تهران آماده خدمت رسانی به شما عزیزان میباشد .و افراد می توانند با توجه به نوع پرونده و مشکل حقوقی و حوزه قضایی خود به وکیل مورد نظر خود دسترسی یافته. و با اخذ مشاوره در صورت صلاحدید با وکیل محترم قراردادی را جهت پیگیری مؤثر تر امور انعقاد نمایند.
تلفن تماس : ۰۹۱۲۹۷۲۴۲۲۶
منبع : وکیل الرعایا
آدرس: تهران ، میدان الغدیر ، کوچه شهرک شهدا ، روبروی مرکز جراحی مهر ، پلاک ۸ ، طبقه۴
- ۰۰/۰۱/۲۹